COVID-19 Pandemisinin Alzheimer Hastalığı Üzerindeki Nöropsikiyatrik Etkileri: Tam ve Kısmi Kapanmanın Karşılaştırmalı Çalışması
Nilgun Cinar1, Sevki Sahin1, Sibel Karsidag1, Fenise Selin Karali2, Miruna Florentina Ates1, Ozge Gonul3, Tugba Okluoglu4, Fettah Eren5, Nazli Gamze Bulbul6, Dilek Yilmaz Okuyan7, Ozlem Totuk3, Esra Aciman Demirel8, Meltem Karacan Golen7, Zerrin Yildirim9, Hamdi Erhan10, Busra Sumeyye Arica Polat11, Nesrin Ergin12, Esma Kobak Tur13, Ozlem Akdogan41Maltepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul2Biruni Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Dil ve Konuşma Terapisi Anabilim Dalı, İstanbul
3Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Sancaktepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
4Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
5Selçuk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Konya
6Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Tıp Fakültesi, Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul,
7Konya Numune Devlet Hastanesi, Nöroloji Kliniği, Konya
8Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Zonguldak
9Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
10Alzheimer Özel Bakım Merkezi, Mersin
11Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
12Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
13Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul
Amaç: Coronavirus 2019 (COVID-19)’a bağlı olarak yaşanan kapanma süreçleri Alzheimer Hastalarının nöropsikiyatrik durumu üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Bu çalışmada, Alzeimer Hastalarının tam ve kısmi karantina dönemlerindeki nöropikiyatrik durumları değerlendirilerek geleceğe yönelik çıkarımların bulunması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmamız prospektif, kesitsel ve çok merkezli bir çalışma olup; Türkiye'nin farklı bölgelerindeki polikliniklerce en az bir yıldır takip edilen Alzheimer Hastalarıyla yapılmıştır. Sosyo-demografik bilgiler, komorbidite, mobilite ile tam kapanma ve kısmi kapanma sürecindeki sosyal etkileşim düzeyi, Klinik Demans Değerlendirme (CDR) Ölçeği ve Nöropsikiyatrik Envanter’e (NPI) ilişkin bilgiler bakımverenler ile dolduruldu.
Bulgular: Çalışmaya toplam 302 Alzheimer Hastası (ortalama yaş: 78±8 yıl, ortalama eğitim süresi: 5,8±9 yıl) dahil edildi. En sık eşlik eden hastalığın hipertansiyon olmak üzere, toplam komorbidite oranı %84 olarak bulundu. NPI skorlarının ortalaması tam kapanmada 22,9±21 ve kısmi kapanmada 17,7±15 olup gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulundu. Kapanma süreleri ve cinsiyete göre NPI puanlarının toplam puanları ile karşılaştırıldığında, tam kapanmada sosyal etkileşimlerin varlığı, mobilite ve komorbiditelerin etkisi kısmi kapanmaya göre daha yüksek bulundu. Tam kapanmadan kısmi sokağa çıkma yasağına geçildiğinde, komorbiditeler, mobilite ve CDR'ın NPI puanları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu bulundu. Regresyon analizinde, her iki kapanma süresi için de Alzheimer Hastalarının nöropsikiyatrik durumu üzerinde en etkili parametrenin CDR puanı olduğu bulundu.
Sonuç: Kapanma ile ilgili kısıtlamalar azaltıldığında, Alzheimer Hastalarının nöropsikolojik durumları önemli ölçüde iyileşti. Kapanma kuralları bu veriler göz önünde bulundurularak düşünülmelidir. (SETB-2021-12-375)
Neuropsychiatric Effects of COVID-19 Pandemic on Alzheimer’s Disease: A Comparative Study of Total and Partial Lockdown
Nilgun Cinar1, Sevki Sahin1, Sibel Karsidag1, Fenise Selin Karali2, Miruna Florentina Ates1, Ozge Gonul3, Tugba Okluoglu4, Fettah Eren5, Nazli Gamze Bulbul6, Dilek Yilmaz Okuyan7, Ozlem Totuk3, Esra Aciman Demirel8, Meltem Karacan Golen7, Zerrin Yildirim9, Hamdi Erhan10, Busra Sumeyye Arica Polat11, Nesrin Ergin12, Esma Kobak Tur13, Ozlem Akdogan41Department of Neurology, Maltepe University, Faculty of Medicine, Istanbul, Türkiye2Department of Speech and Language Therapy, Biruni University, Faculty of Health Sciences, Istanbul, Türkiye
3Department of Neurology, University of Health Sciences, Sancaktepe Research and Training Hospital, Istanbul, Türkiye
4Department of Neurology, Health Sciences University, Istanbul Education Research Hospital, Istanbul, Türkiye
5Department of Neurology, Selcuk University, Faculty of Medicine, Konya, Türkiye
6Department of Neurology, University of Health Science, Hamidiye Faculty of Medicine, Sultan Abdulhamid Han Research and Training Hospital, Istanbul, Türkiye
7Department of Neurology, Konya Numune State Hospital, Konya, Türkiye
8Department of Neurology, Bülent Ecevit University Faculty of Medicine, Zonguldak, Türkiye
9Department of Neurology, University of Health Science, Bağcılar Research and Training Hospital, Istanbul, Türkiye
10Alzheimers Special Care Center, Mersin, Turkey
11Department of Neurology, University of Health Science, Gülhane School of Medicine, Research and Training Hospital, Istanbul, Türkiye
12Department of Neurology, Pamukkale University, Medical Faculty, Denizli, Türkiye
13Department of Neurology, University of Health Science, Fatih Sultan Mehmet Research and Training Hospital, Istanbul, Türkiye
Objectives: Coronavirus disease 2019 (COVID-19)-related lockdown may have a negative effect on the neuropsychiatric status of Alzheimer’s disease (AD) cases. In this study, it was aimed to find future implications by evaluating the neuropsychiatric conditions of AD cases during total and partial lockdown periods.
Methods: It is a prospective, cross-sectional, and multicenter study that includes AD cases which have been followed for at least 1 year by outpatient clinics from different regions of Turkey. Sociodemographic data, comorbidities, mobility, existence of social interactions, clinical dementia rating (CDR) scale, and neuropsychiatric inventory (NPI) for total and partial lockdown were questioned by the caregivers with the help of case files of the patients.
Results: A total of 302 AD cases were enrolled to the study (mean age: 78±8 years, mean duration of education: 5.8±9 years). The total comorbidity ratio was found to be 84%, with the most frequent comorbidity being hypertension. The mean NPI score was 22.9±21 in total lockdown and 17.7±15 in partial lockdown, which is statistically significantly different. When lockdown periods were compared with the total scores of NPI scores according to gender, existence of social interactions, mobility, and comorbidities were found higher in the total lockdown than the partial lockdown. When switching from total lockdown to partial lockdown, the presence of comorbidities, mobility, and CDR were found to be factors that had a significant effect on NPI scores. In regression analysis, CDR score was found as the most effective parameter on the neuropsychiatric status of AD cases for both lockdown periods.
Conclusion: When lockdown-related restrictions were reduced, the neuropsychological conditions of AD cases were significantly improved. Lockdown rules should be considered with these data in mind.
Makale Dili: İngilizce