Psöriasis Hastalarında Çift Uyumu ve Cinsel İşlevsellik: Türk Popülasyonunda Karşılaştırmalı Bir çalışma
Amaç: Psoriasis kronik, inflamatuar, papüloskuamöz bir deri hastalığıdır ve psikolojik etkileri yeterince bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı psoriasisli hastalarda ve eşlerinde çift uyumunu ve cinsel işlevselliği sağlıklı kontrollerle karşılaştırmalı olarak değerlendirmektir
Yöntemler: Çalışmaya üç grup dahil edilmiştir: psoriasis tanılı hastalar (n=47), eşleri (n=40) ve sağlıklı kontroller (HC) (n=42). Hasta grubuna Psoriasis Alan ve Şiddet İndeksi (PASI) ve Dermatoloji Yaşam Kalitesi İndeksi (DLQI), eş grubuna ise Aile Dermatoloji Yaşam Kalitesi İndeksi (DLQI) uygulanmıştır. Kısa Form-12 Sağlık Anketi (SF-12), İkili Uyum Ölçeği – revise formu (RDAS), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Beck Anksiyete Envanteri (BAE) ve Arizona Cinsel Deneyimler Ölçeği (ASEX) her üç gruba da uygulanmıştır
Bulgular: Hastaların %83'ünde, eşlerin %65'inde ve sağlıklı kontrollerin %50'sinde cinsel işlev bozukluğu gözlenmiştir. RDAS toplam ve alt ölçek puanları (fikir birliği, uyum, memnuniyet) hasta ve eşlerde sağlıklı kontrollere kıyasla anlamlı derecede düşük saptandı (p<0.001). Hastaların BDI skorları hem eşlerden (p=0.016) hem de kontrollerden (p=0.002) anlamlı derecede yüksek, fiziksel ve zihinsel SF-12 skorları ise anlamlı derecede düşüktü. Eşlerde, FDLQI skorları BDI ile pozitif (r=0.369, p=0.021) ve SF-12 mental skorları ile negatif korelasyon göstermiştir (r=-0.505, p=0.001). Regresyon analizi, depresif semptomların (p=0.004) ve hastalık süresinin (p=0.049) cinsel işlev bozukluğunu anlamlı şekilde yordadığını ortaya koymuştur.
Sonuç: Psoriasis sadece hastalar üzerinde değil, aynı zamanda eşleri üzerinde de önemli bir psikososyal etki oluşturmaktadır. Klinik bakımdan ilişkisel ve cinsel sağlığın ele alınması, etkilenen çiftlerin genel yaşam kalitesini artırabilir.
Dyadic and Sexual Functioning in Psoriasis: A Comparative Study in the Turkish Population
Objective: Psoriasis is a chronic inflammatory, papulosquamous skin disease and whose psychological and interpersonal effects are underrecognized. This study aimed to evaluate dyadic adjustment and sexual functioning in patients with psoriasis and their spouses, in comparison to healthy controls.
Methods: The study included three groups: psoriasis patients (n=47), their spouses (n=40), and healthy controls (HC) (n=42). The Psoriasis Area and Severity Index (PASI) and the Dermatology Life Quality Index (DLQI) were administered to the patient group, while the Family Dermatology Life Quality Index (DLQI) was administered to the spouse group. The Short Form-12 Health Survey (SF-12), the Dyadic Adjustment Scale - revised (RDAS), the Beck Depression Inventory (BDI), the Beck Anxiety Inventory (BAI), and the Arizona Sexual Experiences Scale (ASEX) were administered to all three groups.
Results: Sexual dysfunction was observed in 83% of patients, 65% of spouses, and 50% of healthy controls. RDAS total and subscale scores (consensus, cohesion, satisfaction) were significantly lower in patients and spouses compared to healthy controls (p<0.001). Patients had significantly higher BDI scores than both spouses (p=0.016) and controls (p=0.002), and significantly lower physical and mental SF-12 scores. In spouses, FDLQI scores positively correlated with BDI (r=0.369, p=0.021) and negatively with SF-12 mental scores (r=–0.505, p=0.001). Regression analysis revealed that depressive symptoms (p=0.004) and disease duration (p=0.049) significantly predicted sexual dysfunction.
Conclusion: Psoriasis exerts a substantial psychosocial burden not only on patients but also on their spouses. Addressing relational and sexual well-being in clinical care may improve overall quality of life for affected couples.
Makale Dili: İngilizce