Cerrahi Korkunun Ameliyat Sonrası İyileşmeye Etkisi: Göğüs Cerrahisi Kliniğinden Deneyimler
Giriş: Cerrahi girişim, bireylerin yaşamında genellikle kaçınılmaz bir süreç olarak karşımıza çıkmakta ve yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik açıdan da önemli bir stres kaynağı oluşturmaktadır. Cerrahiye bağlı olarak gelişen korku ve kaygı; hastalarda ameliyat öncesi dönemde başlayarak intraoperatif dönemi de kapsamakta ve taburculuk sonrasına kadar uzamaktadır. Bu durum, cerrahi sürece uyumu ve postoperatif iyileşme hızını doğrudan etkileyerek hem bireyin yaşam kalitesini hem de sağlık hizmetlerinin etkinliğini önemli ölçüde belirlemektedir.
Yöntem: Kesitsel ve analitik tipteki bu çalışma 18 yaş ve üzeri iletişim problemi olmayan, göğüs cerrahisinde elektif ameliyat olan 100 hasta ile tamamlandı. Hastalara sosyodemografik veri formu, Cerrahi Korku Ölçeği ve Taburculuk Sonrası İyileşme Ölçeğinden oluşan anket formu uygulandı. Tanımlayıcı istatistiklerde sayı, ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerleri verildi. Normal dağılıma uyan değişkenler için bağımsız gruplarda t testi, Pearson korelasyon testi ile analiz edilmiştirdi. p<0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Katılımcıların %73,0’ı erkek, %50,0’ ilkokul mezunu, %76,0’ı evliydi. Araştırma grubunun taburculuk sonrası iyileşme düzeyi ortalama 55,4±14,5 bulundu. Katılımcılardan evli olanların, kronik hastalığı olmayanların, refakatçisi eşi olanların, daha önceden 2 ve daha az hastane yatışı olanların ve daha önce 1 ve daha az operasyon geçirenlerin anlamlı olarak taburculuk sonrası iyileşme puanları daha yüksekti (sırasıyla p=0,033, p=0,047, p=0,033, p=0,045, p=0,008). Taburculuk sonrası iyileşme, cerrahi korku düzeyi ile negatif yönde, orta derecede anlamlı (r: -0,400, p=0,034) olarak koreleydi.
Tartışma ve Sonuç: Bu çalışmada, ameliyat öncesi cerrahi korku düzeyi ile taburculuk sonrası iyileşme arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve anlamlı bir negatif korelasyon saptanmıştır. Bulgular, literatürde daha önce bildirilen sonuçlarla uyumlu olup, cerrahi korkunun gerek fizyolojik gerekse psikolojik mekanizmalar aracılığıyla iyileşme sürecini olumsuz etkileyebileceğini desteklemektedir. Çalışma sonuçlarına göre, evli olan ve ameliyat sonrası bakımını eşi tarafından alan hastaların iyileşme düzeyleri daha yüksek bulunmuştur. Bu durum, sosyal desteğin özellikle de eş desteğinin, cerrahi süreçte önemli bir koruyucu faktör olduğunu göstermektedir. Ayrıca, kronik hastalığı bulunan bireylerin taburculuk sonrası iyileşme düzeylerinin anlamlı şekilde daha düşük olduğu saptanmıştır. Bu durum, kronik hastalıkların getirdiği fizyolojik yük, immün sistem üzerindeki etkiler ve tedaviye uyum zorlukları ile açıklanabilir. Özetle, cerrahi korkunun azaltılması, sosyal destek sistemlerinin güçlendirilmesi ve kronik hastalık yönetiminin iyileştirilmesinin, cerrahi sonrası iyileşme sürecine olumlu katkı sağlayabileceğini ortaya koymaktadır.
The Impact of Surgical Fear on Postoperative Recovery: Experience from a Thoracic Surgery Clinic
Introduction: Surgical intervention is often an inevitable process in individuals’ lives and constitutes a significant source of stress not only physically but also psychologically. The fear and anxiety associated with surgery typically begin in the preoperative period, extend through the intraoperative phase, and may persist even after discharge. This situation directly affects the patient’s adaptation to the surgical process and the speed of postoperative recovery, thereby significantly influencing both the individual’s quality of life and the overall effectiveness of healthcare services.
Material Methods: This cross-sectional and analytical study was conducted with 100 patients aged 18 years and older, who had no communication problems and underwent elective surgery in the department of thoracic surgery. Participants completed a questionnaire consisting of a sociodemographic data form, the Surgical Fear Questionnaire (SFQ), and the Post-Discharge Recovery Scale (PDRS). Descriptive statistics were presented using frequencies, means, standard deviations, minimum, and maximum values. For variables with normal distribution, the independent samples t-test and Pearson correlation test were used for analysis. A p-value of <0.05 was considered statistically significant.
Results: Among the participants, 73.0% were male, 50.0% were primary school graduates, and 76.0% were married. The mean post-discharge recovery score of the study group was 55.4 ± 14.5. Participants who were married, had no chronic illness, had a spouse as a caregiver, had two or fewer previous hospitalizations, and had undergone one or fewer previous surgeries had significantly higher post-discharge recovery scores (p=0.033, p=0.047, p=0.033, p=0.045, and p=0.008, respectively). Post-discharge recovery was moderately and negatively correlated with surgical fear level (r = -0.400, p = 0.034).
Discussion: In this study, the relationship between preoperative surgical fear levels and post-discharge recovery was evaluated, and a significant negative correlation was identified. The findings are consistent with previously reported results in the literature, supporting the notion that surgical fear may adversely affect the recovery process through both physiological and psychological mechanisms. According to the study results, patients who were married and received postoperative care from their spouses had higher levels of recovery. This indicates that social support—particularly spousal support—serves as an important protective factor during the surgical process. Additionally, individuals with chronic illnesses were found to have significantly lower levels of post-discharge recovery. This may be explained by the physiological burden of chronic diseases, their impact on the immune system, and difficulties in adherence to treatment. In summary, the study highlights that reducing surgical fear, strengthening social support systems, and improving chronic disease management may contribute positively to the postoperative recovery process.
Makale Dili: İngilizce