Covid 19 Hastalarında Mortalite Öngörüsünde Hematolojik ve Biyokimyasal Parametrelerdeki Dinamik Değişikliklerin Yeri
Emine Celik Tellioglu1, Ahsen Oncul2, Husrev Diktas2, Ceren Atasoy Tahtasakal2, Elif Aktas3, Irem Genc Yaman2, Dilek Yildiz Sevgi2, Ilyas Dokmetas21Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gaziosmanpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği, İstanbul2Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği, İstanbul
3Türkiye Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Mikrobiyoloji Kliniği, İstanbul
Amaç: Koronavirüs Hastalığı 2019 (COVID-19) da hematolojik, inflamatuar ve biyokimyasal parametrelerin biyobelirteç olarak rolü, erken evrede riskli hastaları belirlemede ve prognozdaki yeri araştırılmıştır.
Metot: Çalışmaya ülkemizdeki ilk dalgada COVID-19 ön tanısı ile yatırılarak takip edilen hastalar dahil edildi. Demografik ve klinik özellikler ile beraber başvuru, üçüncü, yedinci, 14. gündeki tam kan sayımı, C reaktif protein (CRP), prokalsitonin (PCT), fibrinojen (FIB), ferritin, albümin (ALB), laktat dehidrogenaz (LDH) düzeyleri incelendi. Hastane takibinde ölüm gerçekleşmesine göre hastalar gruplandırılarak karşılaştırıldı. Mortalite üzerine anlamlı düşünülen değişkenler tek ve çok değişkenli lojistik regresyon modelleri ile incelendi.
Bulgular: Çalışma 273 (56,3%)’ü erkek, 212 (43,72%)’si kadın olmak üzere toplam 485 hasta ile gerçekleştirildi. Hastaların yaş ortalaması 58±16,2 idi ve 71%’i hafif-orta, 29%’u ciddi-kritik hastalık grubunda idi. Hastalık şiddeti, yoğun bakım ünitesi (YBÜ) takip ihtiyacı ve ölüm gelişimi; yaş, eşlik eden hastalık, nötrofil, lökosit, nötrofil lenfosit oranı (NLR), PCT, CRP, ferritin, LDH değerleri ile pozitif korele iken, lenfosit (LE), ALB, hemoglobin (HGB) değerleri ile negatif korele olarak saptandı. Çok değişkenli analizde hastane başvurusunda PCT yüksekliği (OR: 6,96 [1,63;39,65]), LDH ≥ 352U/L (OR: 4,35 [1,23;16,61]), LE < 0,810 × 109/L (OR: 3,0 [1,16;7,85]) ve ileri yaş (OR: 1,08 [1,03;1,14]) bağımsız olarak hastane içi ölüm ile ilişkili bulundu. Hemogram ve akut faz reaktanı takibinde PCT, CRP ve LDH ölüm öngörüsü için sırasıyla en değerli bulunan göstergelerdi (Üçüncü gün sırasıyla EAA: 0,90;0,83;0,83 ve yedinci gün EAA: 0,95;0,90;0,89). Sonuç: Çalışmamızda hastaneye başvuruda sırasıyla lökosit, lenfosit, NLR, CRP, PCT, ferritin, albümin ve LDH’ nin kötü prognozu ön görmede değerli olduğu saptandı. Ayrıca takipte PCT, LDH ve CRP artışlarının hastane içi ölümü öngörmede ve yakın takip gereken hastaları belirlemede kullanılabileceği belirlendi. (SETB-2024-01-020)
The Role of Dynamic Changes in Hematologic and Biochemical Parameters in Predicting Mortality in Covid-19 Patients
Emine Celik Tellioglu1, Ahsen Oncul2, Husrev Diktas2, Ceren Atasoy Tahtasakal2, Elif Aktas3, Irem Genc Yaman2, Dilek Yildiz Sevgi2, Ilyas Dokmetas21Department of Infectious Diseases, University of Health Sciences Türkiye, Gaziosmanpasa Training and Research Hospital, Istanbul, Türkiye2Department of Infectious Diseases, University of Health Sciences Türkiye, Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Istanbul, Türkiye
3Department of Microbiology, University of Health Sciences Türkiye, Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Istanbul, Türkiye
Objectives: The role of hematologic, inflammatory and biochemical parameters as biomarkers, their role in identifying risky patients in the early stage and their role in prognosis in COVID-19 Coronavirus disease 2019 (COVID-19) were investigated.
Method: The study included patients who were hospitalized and followed up with a prediagnosis of COVID-19 in the first wave in our country at the XXXXXX. Demographic and clinical characteristics as well as complete blood count, C reactive protein (CRP), procalcitonin (PCT), fibrinogen (FIB), ferritin, albumin (ALB), lactate dehydrogenase (LDH) levels on admission, third, seventh and 14th days were analyzed. Patients were grouped and compared according to the occurrence of death during hospital follow-up. Variables considered significant on mortality were analyzed with univariate and multivariate logistic regression models.
Results: The study was conducted with 485 patients, 273 (56.3%) males and 212 (43.72%) females. The mean age of the patients was 58±16.2 years, and 71% were in the mild-moderate and 29% in the severe-critical disease group. Disease severity, the need for intensive care unit (ICU) follow-up, and the development of death were positively correlated with age, comorbidity, neutrophil (NE), leukocyte, neutrophil-lymphocyte ratio (NLR), PCT, CRP, ferritin, LDH values, and negatively correlated with lymphocyte (LE), ALB and hemoglobin (HGB) values. In multivariate analysis, elevated PCT at hospital admission (OR: 6.96 [1.63;39.65]), LDH ≥ 352U/L (OR: 4.35 [1.23;16.61]), LE < 0.810 × 109/L (OR: 3.0 [1.16;7.85]) and advanced age (OR: 1.08 [1.03;1.14]) were independently associated with in-hospital death. In hemogram and acute phase reactant monitoring, PCT, CRP and LDH were the most valuable markers for predicting death, respectively (third-day AUC: 0.90;0.83;0.83 and seventh-day AUC: 0.95;0.90;0.89, respectively).
Conclusion: In our study, leukocytes, lymphocytes, NLR, CRP, PCT, ferritin, albumin and LDH at admission were valuable in predicting poor prognosis. In addition, it was determined that increases in PCT, LDH and CRP during follow-up could be used to predict in-hospital death and to identify patients requiring close follow-up.
Makale Dili: İngilizce