Assessing Pancreatic Morphology via Endosonography in Alcohol-induced Chronic Liver Disease
Sezgin Vatansever1, Elvan Isik1, Hakan Camyar1, Sinan Akay2, Emrah Alper11Department of Gastroenterology, Izmir Ataturk Training and Research Hospital, Izmir, Türkiye2Department of Gastroenterology, Izmir Katip Celebi University Faculty of Medicine, Izmir, Türkiye; Department of Gastroenterology, Izmir Ataturk Training and Research Hospital, Izmir, Türkiye
Background: Alcohol consumption is a major risk factor for liver cirrhosis and chronic pancreatitis (CP). The interplay between pancreatic changes and alcoholic cirrhosis remains poorly understood due to limited diagnostic tools. Endosonography (EUS) offers high sensitivity for detecting pancreatic morphological changes, even in early fibrosis stages.
Methods: Between February 2010 and February 2017, 71 male patients diagnosed with alcoholic cirrhosis based on clinical, biochemical, and imaging findings were enrolled. Cirrhosis and pancreatitis from other causes were excluded. EUS, performed under midazolam and propofol sedation using a radial probe, classified pancreatic morphology per Rosemont criteria: normal, indeterminate for CP, suggestive of CP, or consistent with CP. Clinical data, including alcohol and smoking history, liver function, and portal hypertension markers, were recorded.
Results: EUS identified normal pancreatic morphology in 28 patients (39.4%), indeterminate findings in 18 (25.4%), and CP-consistent or suggestive changes in 25 (35.2%). Logistic regression revealed no significant association between pancreatic changes and age, smoking, alcohol intake, BMI, spleen size, INR, platelet count, diabetes mellitus (DM), or compensated cirrhosis. Kaplan-Meier analysis showed no survival difference between normal (3.9 years) and abnormal morphology groups (3.1 years; p=0.792). One patient (1.4%) with normal morphology developed pancreatic cancer after 3.3 years. Hepatic and extrahepatic malignancy incidence reached 18% over five years, with hepatocellular carcinoma (HCC) at 4.3%, yet no link to pancreatic changes emerged (p=0.639). Portal hypertension severity and mortality showed no correlation with pancreatic findings.
Conclusion: EUS proves valuable for assessing pancreatic changes in alcoholic cirrhosis, illuminating the complex relationship between alcohol consumption and pancreatic morphology.
Alkol İlişkili Kronik Karaciğer Hastalığında Endosonografi ile Pankreas Morfolojisinin Değerlendirilmesi
Sezgin Vatansever1, Elvan Isik1, Hakan Camyar1, Sinan Akay2, Emrah Alper11İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Gastroenteroloji Kliniği, İzmir2İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Anabilim Dalı, İzmir; İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Gastroenteroloji Kliniği, İzmir
Amaç: Alkol tüketimi, karaciğer sirozu ve kronik pankreatit (KP) için önemli bir risk faktörüdür. Pankreatik değişiklikler ile alkolik siroz arasındaki ilişki, sınırlı tanısal araçlar nedeniyle tam olarak anlaşılamamıştır. Endosonografi (EUS), fibrozisin erken evrelerinde bile pankreatik morfolojik değişiklikleri tespit etmek için yüksek hassasiyetli bir yöntemdir.
Yöntemler: Bu çalışmaya Şıbat 2010-Şubat 2017 tarihleri arasında, klinik, biyokimyasal ve görüntüleme bulgularına dayanarak alkolik siroz tanısı konulan 71 erkek hasta dahil edilmiştir. Siroz ve pankreatitin diğer nedenleri dışlandı. Endoskopik ultrasonografi (EUS), midazolam ve propofol ile sedasyon altında gerçekleştirildi. Radial bir prob kullanılarak, pankreas morfolojisi Rosemont kriterlerine göre dört kategoriye ayrıldı: normal, KP için belirsiz, KP’yi düşündüren ve KP ile uyumlu. Alkol ve sigara öyküsü, karaciğer fonksiyonu ve portal hipertansiyon göstergeleri gibi klinik veriler kaydedildi.
Bulgular: EUS değerlendirmesi, 28 hastada (%39,4) normal pankreas morfolojisi, 18 hastada (%25,4) belirsiz bulgular ve 25 hastada (%35,2) KP ile uyumlu veya KP’yi düşündüren bulgular tespit edildi. Lojistik regresyon analizi, yaş, sigara kullanımı, alkol tüketimi, BMI, dalak boyutu, INR, trombosit sayısı ve kompanse siroz gibi değişkenler ile pankreatik değişiklikler arasında anlamlı bir ilişki olmadığını görüldü. Kaplan-Meier analizi, normal pankreas morfolojisine sahip hastalar (3,9 yıl) ile anormal bulgulara sahip hastalar (3,1 yıl) arasında median sağkalım süresi açısından anlamlı bir fark olmadığını görüldü (p=0,792). Normal pankreas morfolojisine sahip bir hastada (%1,4), 3,3 yıl sonra pankreas kanseri gelişmişti. Hepatoselüler karsinom (HCC) insidansı bir yıl içinde %1,7, beş yıl içinde %4,3 olarak kaydedidi. Hepatik ve ekstrahepatik maligniteler, beş yıl içinde %18 oranında görüldü, ancak pankreatik değişiklikler ile anlamlı bir ilişki saptanmadı (p=0,639). Ayrıca, portal hipertansiyonun şiddeti ile pankreatik bulgular arasında bir ilişki bulunamadı. Pankreatik değişiklikler ile mortalite arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmedi.
Sonuç: EUS, alkolik siroz hastalarında pankreatik değişiklikleri değerlendirmek için değerli bir araçtır ve alkol tüketimi ile pankreatik morfoloji arasındaki karmaşık ilişkiye dair önemli bilgiler sunmaktadır. (SETB-2025-01-019)
Manuscript Language: English