ISSN : 1302-7123 | E-ISSN : 1308-5123
Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni
Majör Depresif Bozukluk ile İlişkili Mizaç ve Karakter Özelliklerinin ve Alt Boyutlarının Değerlendirilmesi [Med Bull Sisli Etfal Hosp]
Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2022; 56(1): 96-106 | DOI: 10.14744/SEMB.2021.75031

Majör Depresif Bozukluk ile İlişkili Mizaç ve Karakter Özelliklerinin ve Alt Boyutlarının Değerlendirilmesi

Abdullah Burak Uygur1, Ece Ozdemir Oktem2, Selime Celik1
1Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Antalya
2Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Antalya

Amaç: Cloninger'in psikobiyolojik kişilik modeline dayalı olarak majör depresif bozukluk (MDB) ile özellikle zarardan kaçınma, kendini yönetme ve iş birliği yapma arasındaki ilişki belirlenmiş olmakla birlikte, alt boyutların rolü ile ilgili literatürde yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı MDB'li hastalarla sağlıklı kontrolleri mizaç ve karakter özellikleri ve özellikle alt boyutları açısından karşılaştırmak ve böylece Majör Depresyon hastalarında mizaç ve karakter alt boyutlarının rolünü ve yordayıcı değerini belirlemektir.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalışmanın örneklemini araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 65'i MDB hastası ve 40'ı sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 105 katılımcı oluşturmuştur. Katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Mizaç ve Karakter Envanteri ve Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği uygulanmıştır.
Bulgular: MDB hastalarında sağlıklı kontrollere kıyasla, daha düşük kendini yönetme (p < 0.001), iş birliği yapma (p = 0.017), sebat etme (p < 0.001), kendini aşma (p = 0.001), ve daha yüksek zarardan kaçınma (p < 0.001) puanları saptanmıştır. Yenilik arayışı mizaç boyutu ile MDB arasında ilişki belirlenmemekle birlikte (p = 0.774), alt ölçek boyutlarında değerlendirildiğinde; Majör Depresyon hastalarının sağlıklı kontrollere kıyasla, "Dürtüsellik" alt ölçek boyutunda daha yüksek (p = 0.013), "Keşfetmekten heyecan duyma" alt ölçek boyutundaysa daha düşük puanlar aldıkları belirlenmiştir (p = 0.001). Ödül Bağımlılığı, MDB ile alt ölçek boyutları dahil, ilişki kurulamayan tek kişilik özelliği olarak belirlenmiştir (p = 0.511). Majör depresyon hastalarında mizaç ve karakter alt ölçek boyutlarının yordayıcılığını belirlemek için gerçekleştirilen lojistik regresyon analizi sonucunda, sadece üç mizaç ve karakter özelliği: "Çabuk Yorulma, Amaçlılık ve Manevi Kabullenme" anlamlı yordayıcılar olarak belirlenmiştir (p < 0.001). "Çabuk Yorulma", MDB olma olasılığını 3,6 kat arttıran ciddi bir risk faktörü olarak belirlenirken; "Amaçlılık ve Manevi Kabullenme" ise birlikte, MDB olma olasılığını 0.8 kat azaltan koruyucu kişilik özellikleri olarak belirlenmiştir.
Sonuç: Bu çalışma, kendini yönetme, iş birliği yapma, sebat etme ve kendini aşma kişilik özellikleri düşük profil gösteren, buna karşın zarardan kaçınma kişilik özelliği belirgin olan bireylerde MDB gelişme riskinin arttığını göstermektedir. Özellikle çalışmamızda belirlenen "Çabuk Yorulma, Amaçlılık ve Manevi Kabullenme" mizaç ve karakter özellikleri dikkate alınarak yapılacak terapötik müdahaleler, MDB tedavi sonuçlarına olumlu katkıda bulunabilir. (SETB-2021-09-273)

Anahtar Kelimeler: majör depresif bozukluk, kişilik, mizaç, karakter

Evaluation of Temperament and Character Traits and Their Subscale Dimensions Associated with Major Depressive Disorder

Abdullah Burak Uygur1, Ece Ozdemir Oktem2, Selime Celik1
1Department of Psychiatry, Alanya Alaaddin Keykubat University, Antalya, Turkey
2Department of Neurology, Alanya Alaaddin Keykubat University, Antalya, Turkey

Objectives: The relationship between major depressive disorder (MDD) and, especially harm avoidance, self-directedness, and cooperativeness has been determined based on Cloninger’s psychobiological personality model; there are not enough studies in the literature on the role of the subdimensions. Therefore, the aim of this study was to compare the patients with MDD and healthy controls in terms of temperament and character traits and especially subdimensions and thus to determine the role and predictive value of temperament and character subdimensions in major depression patients.
Methods: The sample of this cross-sectional study consisted of 105 participants, 65 of whom were MDD patients, and 40 healthy controls, who voluntarily agreed to participate in the study. Sociodemographic data form, temperament and character inventory, and Hamilton depression rating scale were administered to the participants.
Results: Compared with healthy controls, patients with MDD had lower self-directedness (p<0.001), cooperativeness (p=0.017), persistence (p<0.001), self-transcendence (p=0.001), and higher harm avoidance (p<0.001) scores. While there was no significant difference in novelty seeking (p=0.774); it was determined that MDD patients got higher scores in “Impulsiveness” (p=0.013) and lower scores in “Exploratory excitability” (p=0.001) subscales. Reward dependence has been identified as the only personality trait that there was no significant difference between major depression patients and healthy controls (p=0.511). As a result of the logistic regression analysis performed to determine the predictors of temperament and character subdimensions in major depression patients, only three temperament and character traits “Fatigability, Purposefulness, and Spiritual Acceptance” were determined as significant predictors (p<0.001). Fatigability was determined to be a serious risk factor, increasing the probability of MDD 3.6 times (p<0.001); purposefulness and spiritual acceptance were found to be protective personality traits that together reduced the probability of MDD by 0.8 times (p<0.001).
Conclusion: This study shows that the risk of developing MDD is increased in individuals with low self-directedness, cooperativeness, persistence, and self-transcendence profiles, and whereas with prominent Harm avoidance personality traits. Therapeutic interventions, especially considering the temperament and character traits of “Fatigability, Purposefulness, and Spiritual Acceptance” determined in our study, may contribute positively to MDD treatment.

Keywords: Character, major depressive disorder, temperament, personality

Abdullah Burak Uygur, Ece Ozdemir Oktem, Selime Celik. Evaluation of Temperament and Character Traits and Their Subscale Dimensions Associated with Major Depressive Disorder. Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2022; 56(1): 96-106

Sorumlu Yazar: Ece Ozdemir Oktem
Makale Dili: İngilizce
LookUs & Online Makale