ISSN : 1302-7123 | E-ISSN : 1308-5123
Karaciğer Fibrozisinin Evrelemesinde Fraksiyonel Anizotropi, Görünür Difüzyon Katsayısı ve Kontrastlanma İndeksinin Etkinliği [Med Bull Sisli Etfal Hosp]
Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2022; 56(1): 113-118 | DOI: 10.14744/SEMB.2021.33396

Karaciğer Fibrozisinin Evrelemesinde Fraksiyonel Anizotropi, Görünür Difüzyon Katsayısı ve Kontrastlanma İndeksinin Etkinliği

Umut Perçem Orhan Soylemez1, Deniz Turkyilmaz Mut2, Canan Alkim3, Huseyin Alkim3, Banu Yılmaz Ozguven4, Salih Boga5, Muzaffer Basak2, Sukru Mehmet Erturk6
1İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Göztepe Şehir Hastanesi, Radyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
2Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Bölümü, İstanbul
3Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenterohepatoloji Bölümü, İstanbul
4Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi, Patoloji Bölümü, İstanbul
5İstanbul Bahçelievler Memorial Hastanesi, Gastroenteroloji Bölümü, İstanbul
6İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, İstanbul

Amaç: Manyetik Rezonans görüntüleme (MRG), karaciğer fibrozisi tanısında en etkili görüntüleme yöntemi olarak tanımlansa da, bunun için kabul görmüş bir MR tekniği henüz tanımlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı, karaciğer fibrozisinin evrelemesinde MRG'nin etkinliğini belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Kronik hepatit B enfeksiyonu nedeni ile takipli olan hastalar arasından hastane veri tabanında hepatosit spesifik kontrast madde ile çekilmiş üst batın MRG'si olan hastalar seçildi. Bunların arasından karaciğer biyopsisi yapılmış olan 29 hasta çalışmaya dahil edildi. Karaciğer parankiminin görünür difüzyon katsayısı (ADC), fraksiyonel anizotropi (FA) ve sinyal intensite değerleri iki gözlemci tarafından ölçüldü ve kontrastlanma indeksi hesaplandı. Hastalar histopatolojik Ishak derecelendirme sistemine göre erken (A) ve geç evre fibrozis (B) olarak gruplandırıldı ve daha sonra fibrozis evresi ile MR parametreleri arasındaki korelasyon analiz edildi. Gözlemciler arası uyumu analiz etmek için intraklas korelasyon katsayısı kullanıldı. ADC, FA ve kontrastlanma indeksi erken ve geç fibrozis grupları arasında Student-t testi ile karşılaştırıldı. ADC ve FA değerleri arasındaki korelasyonu değerlendirmek için Pearson, patolojik fibrozis evresi ile ölçülen MR parametreleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için ise Spearman korelasyonu kullanıldı.

Bulgular: 22 hasta evre 1 ve 2 (grup A), 7 hasta evre 3 ve üzeri fibrozis (grup B) olarak evrelendirildi. İstatistiksel olarak, FA değerleri ile fibroz derecesi arasında güçlü, negatif bir korelasyon vardı (r = -0.582, p = 0.001). Kontrastlanma indeksi ile hepatosit aktivite indeksi (r = -0.88, p = 0.655) ve fibrozis derecesi (r = 0.0001, p = 0.997) arasında korelasyon yoktu. FA değerleri açısından erken ve geç evre fibrozis grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (grup A = 0.429 ± 0.06, grup B = 0.349 ± 0.06)(p = 0.004).
Sonuçlar: FA değerlerinin fibrozis evresi ile korelasyonu ve erken-geç evre fibrozis hastaları arasında FA değerleri açısından anlamlı fark bulunması; difüzyon tensör görüntülemenin karaciğer fibrozisinin evreleme ve takibinde umut verici bir teknik olabileceğini göstermektedir. (SETB-2021-08-246)

Anahtar Kelimeler: Hepatit B, Karaciğer Sirozu, Difüzyon Manyetik Rezonans Görüntüleme, Kontrast Madde

The Efficiency of Fractional Anisotropy, Apparent Diffusion Coefficient, and Contrast Enhancement Index in Liver Fibrosis Staging

Umut Perçem Orhan Soylemez1, Deniz Turkyilmaz Mut2, Canan Alkim3, Huseyin Alkim3, Banu Yılmaz Ozguven4, Salih Boga5, Muzaffer Basak2, Sukru Mehmet Erturk6
1Department of Radiology, Istanbul Medeniyet University, Goztepe City Hospital, Istanbul, Turkey
2Department of Radiology, Sisli Hamidiye Etfal Teaching and Research Hospital, Istanbul, Turkey
3Department of Gastroenterohepatology, University of Health Sciences Turkey, Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey
4Department of Pathology, Basaksehir Cam ve Sakura City Hospital, Istanbul, Turkey
5Department of Gastroenterology, Istanbul Bahcelievler Memorial Hospital, Istanbul, Turkey
6Department of Radiology, Istanbul University Faculty of Medicine, Istanbul, Turkey

Objectives: Even though magnetic resonance imaging has been described as the most effective imaging method for the diagnosis of liver fibrosis, an accepted magnetic resonance ımaging (MRI) technique is yet to be defined. The aim of this study is to determine the efficiency of MRI in the staging of liver fibrosis.
Methods: Patients with chronic hepatitis B infection and had upper abdominal MRI with hepatocyte specific contrast agent were evaluated. Twenty-nine patients that had undergone liver biopsy were included in the study. ADC, FA, and signal intensity values of liver parenchyma were measured by two observers and contrast enhancement index (CEI) was calculated as well. Patients were grouped as early (A) and late fibrosis(B) according to Ishak grading system and then the correlations between the stage and MRI findings were analysed. The intraclass correlation coefficient was used to analyze the inter-rater agreements. ADC, FA, and CEI were compared with Student t-test between early and late fibrosis groups. Pearson’s correlation was used to assess the correlation between ADC and FA values. Spearman correlation was used to evaluate the relationship between pathologic fibrosis grade and MRI parameters that were measured.
Results: Twenty-two patients were staged as 1 and 2 (group A), seven patients were staged as 3 and above fibrosis(group B). Statistically, there was a strong, negative correlation between the FA values and the degree of fibrosis (r=−0.582, p=0.001). There was no correlation between the CEI and hepatocyte activity index (r=−0.88, p=0.655) and degree of fibrosis (r=0.0001, p=0.997). In terms of FA values, there was a statistically significant difference between two groups (group A=0.429 ± 0.06, group B=0.349 ± 0.06) (p=0.004).
Conclusion: Correlation of FA values with fibrosis stage and significant difference in FA values between early-late stage fibrosis patients shows that diffusion tensor imaging can be a promising technique in the staging and follow-up of liver fibrosis.

Keywords: Contrast agent, diffusion magnetic resonance imaging, hepatitis B, liver cirrhosis, magnetic resonance imaging

Umut Perçem Orhan Soylemez, Deniz Turkyilmaz Mut, Canan Alkim, Huseyin Alkim, Banu Yılmaz Ozguven, Salih Boga, Muzaffer Basak, Sukru Mehmet Erturk. The Efficiency of Fractional Anisotropy, Apparent Diffusion Coefficient, and Contrast Enhancement Index in Liver Fibrosis Staging. Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2022; 56(1): 113-118

Sorumlu Yazar: Umut Perçem Orhan Soylemez
Makale Dili: İngilizce
LookUs & Online Makale